نظریة گفتمان تلخیص سایر رویکرد های تحلیل گفتمان و یکی از روش های کیفی در حوزة مباحث سیاسی و اجتماعی است. در قلب نظریة گفتمان لاکلاو و موفه این اصل محوری وجود دارد که یک امر اجتماعی یا یک هویت اجتماعی هیچ گاه پایان یافته و تمام شده نیست. لاکلاو و موفه بستر اندیشه ورزی خود را بر قلمروهای نظری گوناگون از سوسور تا دریدا، از آلتوسر و فوکو تا لکان قرار داده اند. در این راستا آن ها با تمرکز ویژه بر وا...

نظریه گفتمان تلخیص سایر رویکرد های تحلیل گفتمان و یکی از روش های کیفی در حوزه مباحث سیاسی و اجتماعی است. در قلب نظریه گفتمان لاکلاو و موفه این اصل محوری وجود دارد که یک امر اجتماعی یا یک هویت اجتماعی هیچ گاه پایان یافته و تمام شده نیست. لاکلاو و موفه بستر اندیشه ورزی خود را بر قلمروهای نظری گوناگون از سوسور تا دریدا، از آلتوسر و فوکو تا لکان قرار داده اند. در این راستا آن ها با تمرکز ویژه بر وا...

بررسی رابطۀ میان انسان و سیاست از دغدغه‌های اصلی در فلسفۀ سیاسی به شمار می‌رود. ادبیات مربوط به سوژه (فاعل شناسا) به طور عام و سوژة سیاسی به طور خاص، دامنة بسیار گسترده‌ای را در علوم اجتماعی و انسانی دربرمی‌گیرد، اما مهمْ چگونگی تبدیل سوژه به سوژة سیاسی در این ادبیات، به‌ویژه ادبیات قرن بیستم است. در این مقاله به سوژة سیاسی یا ساحت سیاسی سوژه و تحول معنایی و مفهومی آن می‌پردازیم؛ تصوری سیاسی و ف...

آنچه در این پژوهش مدنظر ماس، شریعتی و اندیشه سیاسی اوست. ایده رهایی از مفاهیم کلیدی در اندیشه سیاسی دکتر علی شریعتی است که وی در آثار متعدد خود به ان اشاره داشته است و به آن پرداخته است. چنین به نظر می رسد که این ایده ، یکی از ارکان اصلی اندیشه سیاسی دکتر شریعتی بوده است. این پژوهش به رابطه میان ایده رهایی با مفهوم سوژگی در اندیشه سیاسی شریعتی پرداخته و آنرا مورد بحث قرار داده است. مسئله و پرس...

این مقاله مستند به پژوهشی است که  با هدف بررسی و تبیین جامعه شناختی گفتار هویت سیاسی در ایران پس از انقلاب  به انجام رسیده است . بدین منظور مفهوم هویت سیاسی را  محور بررسی قرار داده و تغییر و تحول معنایی آن را ابتدا در گستره ی نظام معنایی گفتمان کلان انقلاب اسلامی و سپس در دو گفتمان اصلاحات و محافظه کاردر قالب تحلیل درون متنی و بینا متنی  با تکیه بر نظریه ی گفتمان و روش تحلیل انتقادی گفتمان در ...

یکی از مجادله برانگیزترین منازعات فکری در حوزه نظریه های سیاسی بحث در باب چرخش مفهوم قدرت در دیدگاه میشل فوکو است.این مسئله که فوکو با طرح دیدگاهی بدیع، با عدول از دیدگاه های رایج، قدرت را نه صرفاً در ارتباط با سازوکارهای ساختارهای رسمی یا در قالبی صرفاً سیاسی؛ بلکه منتشر در تمام حوزه های اجتماعی می داند. فوکو خود می گوید که می خواهد راهی دیگر پیشنهاد کنم که ما را زودتر به «اقتصاد جدید روابط قدرت...

تجربه سیاسی در ایرانِ پس از انقلاب، نشان از اختلال‏های کارکردی دولت ها و ظهور شکل‏های جدیدی از نزاع های سیاسی در میان گفتمان ها دارد. هریک از این گفتمان ها هنگامی که بر دولت تسلط یافتند، به گفتمانی برتر تبدیل شدند و «دگرها»ی خود را به حاشیه راندند؛ بدین‏معناکه برای تبیین جهان فرهنگی خود، در کنار بیان سازه های هویتی، تمایزها و غیریت ها را با دیگران آشکار ساختند و رقیبان خود را طرد کردند. در نتیجه...

چکیده پرسش پژوهش حاضر این است که نحوه تکوین سوژه دلخواه نظام سیاسی در عرصه پوشش پس از انقلاب اسلامی چگونه بوده است؟ برای پاسخ به این پرسش، چشم اندازی مبنای کار قرار گرفته که در آثار متاخر فوکو تحت عنوان «حکومت مندی» از آن یاد شده است. بر طبق این چشم انداز، سوژه را باید پیامد مجموعه ای از تکنیک ها و تاکتیک هایی گفتمانی و غیر گفتمانی دانست که از طریق استراتژی های حکومت خلق و ابداع می شوند و در ر...

پرسش از حقیقت در فهم سیاست، پرسشی اساسی است و ما را از وضع روزمره و متغیر سیاست، متوجه وضع بنیادینی می کند که در آن سیاست در نسبت با امر نامحدود و کلی قرار می گیرد. بی توجهی به این وجهِ سیاست، به ما نشان نمی دهد که چرا امر سیاسی از امر اقتصادی متمایز است. سیاست در عین حضور در زندگی هرروزینه ما، درباره ی معنا و جهت زندگی و چگونه زیستن هم سخن می گوید و همواره خود را در این وضع بینابینی نگه می دارد...